آذربايجان غربي در محاصره مهِ‌دود

براساس اعلام هواشناسي آذربايجان‌غربي و با صدور هشدار سطح زرد، تداوم سکون هوا و وقوع وارونگي دمايي از ابتداي آذرماه موجب افزايش غلظت آلاينده‌هاي جوي و کاهش محسوس کيفيت هوا به‌ويژه در مرکز استان و شهرهاي بزرگ شده است. در اين مدت برخي شهرها از جمله اروميه و مهاباد در وضعيت ناسالم و حتي در مرز بسيار ناسالم قرار گرفتند به طوري که به دنبال تشديد آلودگي، کارگروه شرايط اضطرار آلودگي هواي استان تصميم به تعطيلي يا تغيير در نحوه فعاليت مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات در شهرستان‌هاي مهاباد، اشنويه، نقده، سلماس، خوي، مياندوآب، بوکان، پيرانشهر و شاهين‌دژ از دوم آذر را گرفت.
شناسايي واحدهاي آلاينده و برخورد قانوني
مختار خاني، رئيس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان اروميه از شناسايي سه واحد آلاينده و فاقد مجوز همزمان با تداوم شرايط اضطرار خبر داد و افزود: اين واحدهاي غيرمجاز توليد زغال در جاده شهيد کلانتري و اراضي روستاي ايوبلو بدون رعايت ضوابط زيست‌محيطي فعاليت مي‌کردند و انتشار آلاينده‌ها توسط آن‌ها سلامت مردم را تهديد مي‌کرد.
به گفته وي، براي اين واحدها اخطاريه صادر شده و در صورت عدم رفع آلودگي، برخورد قانوني مطابق مقررات انجام خواهد شد.
خاني تأکيد کرد: نظارت‌ها تشديد شده و برخورد با فعاليت‌هاي آلاينده و غيرمجاز با جديت ادامه دارد.
پايش روزانه خروجي صنايع بزرگ
رئيس اداره حفاظت محيط زيست اروميه همچنين از استمرار پايش روزانه واحدهاي صنعتي بزرگ با هدف مديريت زيست‌محيطي و جلوگيري از تشديد آلودگي خبر داد و گفت: کارشناسان پايش و آزمايشگاه از خروجي دودکش شرکت دخانيات و کارخانه سيمان سفيد اروميه نمونه‌برداري کرده‌اند.وي تاکيد کرد: هر گونه مغايرت با ضوابط محيط زيست بدون اغماض پيگيري خواهد شد.
پسماندسوزي؛ معضل جدي تشديد آلودگي
خاني با اشاره به تداوم پسماندسوزي در حاشيه شهر اروميه و کمربندي‌هاي شهر و افزايش پايش‌ها و لزوم ورود جدي شهرداري در مديريت پسماند اظهار کرد: به دليل کمبود نيرو و امکانات، امکان حضور دائمي در تمامي نقاط وجود ندارد و شهرداري‌ها بايد به‌صورت شبانه‌روزي نقاط مستعد پسماندسوزي را رصد کنند.
وي افزود: در بسياري موارد عامل پسماندسوزي قابل شناسايي نيست و فقط آتش در محل ديده مي‌شود؛ بنابراين پس از اعلام به آتش‌نشاني، اين نقاط به عنوان «کانون مستعد پسماندسوزي» به شهرداري اعلام مي‌شود.
توصيه‌هاي بهداشتي و هشدارهاي محيط زيست
در ادامه وضعيت اضطراري هواي استان مرکز کنترل و پايش محيط‌زيست استان با انتشار اطلاعيه‌اي، توصيه‌هايي از جمله پرهيز از فعاليت‌هاي مولد آلودگي، کاهش تردد با خودروهاي شخصي، رعايت الگوي مصرف سوخت، خودداري از فعاليت‌هاي بدني در فضاي باز براي بيماران قلبي و ريوي، و تشديد برخورد با خودروهاي دودزا و فاقد معاينه فني را ارائه داد.
رکورد بي‌سابقه آلودگي در مهاباد
رئيس اداره حفاظت محيط زيست مهاباد نيز با اشاره به وضعيت کيفيت هواي اين شهرستان با بيان اينکه شاخص کيفيت هوا در اين شهر در چهارم آذر به عدد 331 (PM10 رسيده بود که رکورد جديدي محسوب مي‌شد، تصريح کرد: آلاينده‌ها و رطوبت موجود در هوا در سال جاري بي‌سابقه بوده، راهکارهاي کوتاه‌مدت از جمله اجراي طرح زوج و فرد خودرو، تعطيلي واحدهاي صنعتي آلاينده و استفاده از حمل‌ونقل عمومي ضروري است.
وضعيت ايستگاه‌هاي سنجش آلودگي در استان
سعيدموسوي، معاون محيط زيست انساني اداره‌کل محيط زيست آذربايجان غربي، با اشاره به پايش کيفيت هواي مرکز استان در ساعت 12 يکشنبه 9 آذر افزود: شاخص کيفيت هواي لحظه‌اي اروميه در ساعت 12ظهر امروز، 144 و ناسالم براي گروه‌هاي حساس است که اين شاخص در 24 ساعته گذشته نيز 138 و ناسالم براي گروه‌هاي حساس بود. وي با اشاره به وجود 15 ايستگاه فعال سنجش آلودگي در استان، اعلام کرد: ايستگاه‌هاي سلماس و اشنويه نيازمند تعميرات بوده و موضوع به مسئولان استاني و کشوري اعلام شده است.
موسوي ادامه داد: همچنين داده‌هاي ايستگاه سنجش دانشگاه علوم پزشکي، به دليل عدم انطباق با معيارهاي محيط زيست، در گزارش‌هاي رسمي لحاظ نمي‌شود.
اقدامات شهرداري اروميه براي کاهش آلودگي
شهردار اروميه، آيدين رحماني رضائيه، در جلسه ستاد مديريت بحران شهرداري از راه‌اندازي سرويس حمل‌ونقل رايگان براي کارمندان ادارات از 8 آذر با هدف کاهش تردد خودروهاي شخصي خبر داد و افزود: فعاليت تمامي ماشين‌آلات سنگين عمراني و خدماتي به‌جز خودروهاي آتش‌نشاني و پسماند تا اطلاع ثانوي متوقف مي‌شود.
به گفته وي، کارخانه‌هاي شن و ماسه، آسفالت، ايمن بتن و معادن وابسته به شهرداري نيز تا بهبود شرايط تعطيل شده‌اند.
شهردار اروميه، توسعه ناوگان حمل‌ونقل برقي را يکي از اولويت‌هاي اصلي مديريت شهري دانست و تأکيد کرد: پيش از خريد ناوگان، زيرساخت‌هاي لازم از جمله ايستگاه‌هاي شارژ بايد فراهم شود.
لزوم حفظ هويت باغ‌شهري اروميه
وي گفت: شرايط اقليمي و پديده وارونگي هوا نبايد باعث شود اروميه با عنوان «آلوده‌ترين شهر» معرفي شود و لزوم حفظ هويت باغ‌شهري اروميه را يادآور شد.
بررسي مجموعه اقدامات و هشدارهاي صادر شده طي روزهاي اخير نشان مي‌دهد که آلودگي هواي آذربايجان‌غربي از روزهاي ابتدايي آذرماه صرفاً يک رخداد مقطعي نيست، بلکه نتيجه هم‌زمان عوامل اقليمي و انساني است؛ از سکون جو و وارونگي دمايي گرفته تا فعاليت واحدهاي آلاينده، زباله‌سوزي‌هاي پراکنده، تردد سنگين خودروها، فرسودگي ناوگان حمل‌ونقل و ناکافي بودن استفاده از حمل‌ونقل عمومي.
هرچند دستگاه‌هاي اجرايي از جمله محيط زيست، شهرداري و کارگروه شرايط اضطرار با تشديد نظارت‌ها، پايش صنايع، تعطيلي واحدهاي آلاينده، محدوديت فعاليت ادارات و ارائه حمل‌ونقل رايگان گام‌هاي مهمي برداشته‌اند، اما استمرار اين وضعيت نشان مي‌دهد که مديريت کيفيت هوا نيازمند مداخلات بلندمدت، سرمايه‌گذاري در ناوگان حمل‌ونقل پاک، نوسازي خودروهاي فرسوده، تقويت زيرساخت‌هاي نظارتي و فرهنگ‌سازي عمومي است.
به گزارش آرازآذربايجان به نقل از ايسنا؛ تجربه روزهاي اخير يک بار ديگر ثابت کرد که حفظ سلامت شهروندان و پايداري محيط زيست تنها با همکاري هماهنگ نهادهاي اجرايي و مشارکت فعال مردم امکان‌پذير است. کاهش آلودگي هوا نه فقط يک الزام زيست‌محيطي، بلکه ضرورتي براي حفظ کيفيت زندگي در استان و تداوم هويت اقليمي و شهري آذربايجان‌غربي است.